Ontstaan

Ontstaan en activiteit

De Hellebaard vzw is een heemkundige kring met als werkterrein de gemeente Herzele met haar deelgemeenten Borsbeke, Herzele, Hillegem, Ressegem, Steenhuize-Wijnhuize, Sint-Antelinks, Sint-Lievens-Esse en Woubrechtegem. Deze vereniging van vrijwilligers houdt zich bezig met heemkunde.

Heemkunde, naar het woord heem, slaat op kennis van en onderzoek naar de eigen leefomgeving: straat, wijk, dorp, gemeente en regio. Het gaat onder meer om de geschiedenis ervan, de geografie, gebruiken en  taalvarianten. Heemkundig onderzoek bevordert de belangstelling voor de eigen leefomgeving en het vergroot de kennis over die omgeving, vroeger en nu.

Om deze doelstelling te verwezenlijken geeft De Hellebaard het trimestrieel tijdschrift De Hellebaard uit, van 2003 tot 2012 in zwart-wit en nu in kleur. Geregeld rolt er een speciale publicatie of een boek van de pers rond een bepaald thema of onderwerp vb. De Molens van Herzele, een reeks over de kastelen ven Herzele e.a. Bovendien organiseert de vereniging daguitstappen, wandelingen, lezingen en tentoonstellingen rond heemkundige thema’s. Om ons steentje bij te dragen tot ons cultureel erfgoed verzamelen we allerhande archiefstukken, documentatie en voorwerpen.

Wanneer was er eerst sprake van een heemkundige kring in Herzele? In de herfst van 2001 lanceerde schepen Luc Hoorens een oproep tot de oprichting van een heemkundige kring. Een tiental geïnteresseerden reageerden op deze oproep. Na enige vergaderingen kwam er een bestuur, een taakverdeling, een programma en werden administratieve afspraken gemaakt. De kring zou zich aansluiten bij de vzw Heemkunde Oost-Vlaanderen.

Op 17 januari 2002 werd de Herzeelse heemkundige kring geboren en kreeg de naam Heemkundige Kring De Hellebaard. In 2005 bekwam De Hellebaard het statuut van vzw. Het ledenaantal groeit voortdurend en de activiteiten genieten grote belangstelling.

Een enthousiast team van bestuursleden staat dagdagelijks in voor de groei en de bloei van de Heemkundige Kring De Hellebaard.

De naam De Hellebaard

Tekening van De Hellebaard die teruggevonden werd in de vijver rond de burcht.

De Hellebaard? Een mooi klinkende naam voor een heemkundige kring. Bij het ruimen van de slotgracht van de Herzeelse burcht werd een hellebaard gevonden. Middeleeuwse hellebaardiers droegen dit slag- en steekwapen, het waren de wachters aan stadspoorten en ophaalbruggen en tot op heden ceremoniële wachters/bewakers in Vaticaanstad. Het logo van de heemkundige kring Herzele symboliseert het feit dat de vereniging optreedt als bewaker en beschermer van het plaatselijk erfgoed.

Waar vind je De Hellebaard?

Oorspronkelijk was De Hellebaard gehuisvest in het schepenhuis te Herzele. Vanaf de herfst 2018 vind je de vereniging terug in de mooie gerestaureerde pastorij in de Pastorijstraat nr. 3 te Borsbeke. De gemeente neemt het gebouw in erfpacht over van de kerkfabriek Sint-Antonius-Abt. Het gebouw wordt vervolgens in een gebruiksovereenkomst ter beschikking gesteld van de Heemkundige Kring De Hellebaard vzw.

De pastorij is een excellente locatie voor het bewaren van archiefbescheiden en heemkundig materiaal, voor het aanleggen van een gestructureerd archief, een bibliotheek en een boekenwinkeltje. Bovendien is er voor de bezoeker een leesruimte voorzien voor het raadplegen van boeken en documenten. In de linkervleugel van het gebouw zal een permanente thematentoonstelling te bewonderen vallen. In deze museumruimte installeren we tevens een audiovisuele hoek.

Voor de realisatie van dit project zijn de steun en het vertrouwen die we kregen en krijgen van de kerkfabriek, de gemeente en de provincie Oost-Vlaanderen, een onontbeerlijke pijler. Het erfgoedhuis De Pastorij wordt hét heemkundig centrum van Herzele waar iedereen welkom is. Daar staat het team van De Hellebaard garant voor.

 

Erfgoedhuis De Pastorij, Pastorijstraat 3, Borsbeke.