We werden ontvangen in de woonkamer van de molenaarswoning. Het huis is zo ingericht dat het nog bewoond lijkt zoals 50 jaar geleden. Woonkamer, beste kamer, washok, schotelhuis, slaapkamers, enzovoort zijn bemeubeld maar we kregen nooit het gevoel dat we hier te maken hadden met een antiekverzameling, wat het geval is in de meeste musea. Alles wat men toen gebruikte ligt netjes in de kasten, ook een stapel maandverbanden. De snelplasonderbroeken hangen aan de wasdraad. In een bijgebouw is een authentieke schoolklas ingebouwd.

De watermolen werd volledig gerestaureerd en is maalvaardig. Ook interessant aan deze molen is de aanbouw van een latere mechanische molen, aangedreven met stoommachine en dieselmotoren. Men ziet hier duidelijk het verschil in capaciteit. Het malen met stenen versa ijzeren walsen.

Het derde luik van het museum is de voormalige graansilo die 20 meter hoog is. Op ieder verdiep staan oude gereedschappen tentoon. Gerangschikt volgens het beroep en zoveel mogelijk verwerkt tot originele oude ateliers. Naar schatting meer dan 20 ambachten.

Op de bovenste etage was en is er gelegenheid om iets te drinken en wat na te praten. We hadden een drankje in de prijs voorzien. Het Sint-Adriaanbier smaakte prima. De voorraad was jammer genoeg niet voorzien op 35 klanten. En toch,iedereen was tevreden en de afwezigen hadden weer eens ongelijk.

Langs deze weg willen we de familie Merckaert en de gidsen danken. Met hart en ziel vertelden ze ons het ganse verhaal van de watermolen en van het museum. En omdat we daar dicht bij het Walenland waren zeg ik het ook eens in het Frans: dikke (dat is Vlaams) merci!

In het Gallo-Romeins museum te Tongeren loopt de tijdelijke tentoonstelling “Ambiorix, de koning van de Eburonen. Ons bestuurslid en archeoloog Luk Beeckmans vond dat we deze tentoonstelling zeker moesten bezoeken. Daarom stelde hij een dagreis naar Tongeren voor. Luk bestelde de bus en leidde de prospectie.

Op 18 april om 8 uur verzamelden de 50 ingeschrevenen op de Groenlaan in Herzele en aan de kerk van Borsbeke. Niet enkel de bus, maar eveneens een lekker zonnetje stond ons op te wachten. Na een heenreis zonder files kwamen we in Tongeren aan. Tijdens de voormiddag bezochten we de gekende rommel- en antiekmarkt, de kathedraal en het beeld van Ambiorix.

Om 12 uur kwam de groep samen op de Markt voor een gezamenlijk middagmaal in het restaurant “Intermezzo” . We kozen er voor het “Ambiorix-menu”. De Italiaanse ham met parmesano, de Romeinse rundsragout met Loonse stroop (of het Koninginnehapje) en het lauw gebakje van chocolade met roomijs en gekonfijte abrikozen maakte van ons gelukkige mensen.

Om 14 uur hadden we afspraak in het museum. Twee bekwame vrouwelijke gidsen loodsten ons door de tijdelijke tentoonstelling. We maakten kennis met de Hallstattcultuur (naar Hallstatt in Oostenrijk) en met de La-Tênecultuur (naar het dorpje La-Têne in Zwitsterland). Buiten de stem van de gidsen kon je een muis horen lopen. Als afsluiter volgde nog een korte filmvoorstelling over de Romeins-Gallische oorlog.

Nadien was er mogelijkheid om de permanente tentoonstelling te bezoeken. Deze is zeer modern en erg visueel opgebouwd (wassen beelden, multimedia,…). De echt geïnteresseerden deden deze zalen nog extra aan, maar anderen waren zo moe gelopen, dat ze liever een terrasje opzochten in het heerlijke voorjaarszonnetje.

Zeer tevreden en overstelpt met wetenswaardigheden over de Kelten en de Romeinen maakten we rond 17u30 nog een groepsfoto in de schaduw van Ambiorix en keerden daarna huiswaarts.

Als Luk in de toekomst nog eens zo een reis organiseert, hebben wij beslist twee bussen nodig. Luk bedankt voor “de fijne dag”.

Erfgoeddag

Op zondag 25 april 2010 tussen 14u00 en 18u00 organiseerde de dienst cultuur van de gemeente Herzele de Erfgoeddag met als thema “Schatten geschat”.
Wie vermoedde waardevolle antieke voorwerpen in huis te hebben kon deze in het cultureel centrum “De Steenoven” laten keuren en naar waarde schatten. Er was een ruime publieke belangstelling ondanks het overgrote aanbod aan evenementen die op deze dag doorgingen. Open brouwerij- en molendag, open schooldag, enzoverder.
Er waren 4 specialisten ter plaatse die gratis advies gaven en voor de waardevolle stukken een indicatieve waarde trachtten mede te delen.
De meeste zaken waren kitsch, doch enkele personen vielen bijna achterover toen ze hoorden wat ze in huis hadden: waardevolle boeken, een onderdeel van een retabel, alsook een schilderij van een bekende artiest ( iemand kocht, twintig jaar geleden, op de Vossemarkt in Brussel, een kindertekening om op te hangen in de kamer van zijn zoontje – het blijkt een werkje van Karel Appel te zijn, een van de voornaamste vertegenwoordigers van de Cobra-beweging, eind jaren ’40).
De nieuwsdienst van VTM kwam ter plaatse en zette alles op band. Het werd uitgezonden tijdens het avondnieuws

In het kader van Vlaanderenfeest 2010 organiseerde onze vereniging een geleide wandeling die aansloot op de 11-juliviering van de gemeente.
Ondanks de tropische hitte verzamelden om 17u veertig leden en belangstellenden bij de pastorij te Ressegem voor deze wandeling die ongeveer 4,5 km lang was. Onze tocht liep langs de ijskelder op het domein van graaf du Parc. In het laatste nummer van ons tijdschrift hadden we het ten andere over de ijskelders in Herzele. André Valentijn vroeg toelating aan de graaf om de ijskelder te bezichtigen. Gaby  Redant gaf tekst en uitleg over de bouw en het nut van ijskelders, deze van Herzele in het bijzonder.
Van daar ging de wandeling verder via het rusthuis “Ter Leen”. Dit was de gelegenheid bij uitstek om iets te vertellen over honderdjarigen in Herzele (wat weer verwees naar ons tijdschrift), maar door tijdsgebrek moesten we het kort houden.
Dan ging het terug richting Ressegem  via de recent verharde fiets- en wandelweg. Onvoorstelbaar hoe landelijk en prachtig de natuur daar nog oogt.
Terug in Ressegem brachten wij een bezoek aan de tuin van ons bestuurslid André Valentijn. Dré is niet alleen bezig met volkskunde, maar evenzeer met de natuur. Zijn prachtige tuin omvat meer dan 300 soorten bloemen, struiken en bomen. Naast inheemse en andere sierplanten vindt men er ook diverse tuinkruiden en oude fruitsoorten. Als heemkundige bezit André een uitgebreide verzameling oude volkskundige voorwerpen, voor de gelegenheid tentoongesteld op het grasveld. We kregen een uiteenzetting over de evolutie van de slacht. Een op rust gesteld slachter vertelde ons, aan de hand van de verzamelde voorwerpen, hoe men in vroeger tijden een varken keelde.  Een paar decennia later werd het eerst verdoofd met een hamerslag. Nog later met een slagpin. Terwijl we boeiend naar de slachter zijn verhalen luisterden, werden we getrakteerd op een zeer lekker en verfrissend ijsje, ons geschonken door het restaurant “ ’tContrast” Grote Straat 41 Geraardsbergen.
Als laatste tussenstop bezochten we “Circus Paradisio”. Eddy Ruyssink is zijn hele leven al een gepassioneerde verzamelaar van alles wat met het circusgebeuren te maken heeft. Terwijl we onze dorst lesten, kregen we een geleid bezoek in een woonwagen/museum. Clown Jeannot  gaf een optreden in het circusschuurtje, terwijl Calimero, de haan, piano speelde. Toen we in het circusmuseum waren, brak er een hevig onweer los. Gelukkig zaten we onderdak. Enkel onze kelen werden nat.
Om 20 uur sloten wij aan bij de officiële gemeentelijke 11-juliviering in de kerk van Ressegem .
Na de toespraken en een muzikaal intermezzo werd de avond afgesloten met een receptie. Of dat kon in de kerk? Waarom niet? Dat een kerk de deuren opent voor een niet religieuze plechtigheid moet kunnen. Mensen samen brengen, al was het nu ter gelegenheid van 11-juli, ligt in het verlengde van haar zending. Bovendien, kerk en wijn gaan al eeuwen samen. Tegelijkertijd konden we genieten van de schoonheid van dit nog onlangs mooi gerestaureerde kerkje. Bij heemkundigen staat respect voor het erfgoed hoog in het vaandel.

Een documentaire op Canvas al een hele poos geleden, onder de naam “VERAPAZ”, over een midden 19de eeuw georganiseerde emigratie vanuit België naar Santo Tomas in Guatemala (Midden-Amerika) bracht de Dienst Cultuur in onze gemeente op het spoor van een familie uit Sint-Lievens-Esse die met al zijn hebben en houden (dat was weinig of niets) vertrok naar het beloofde land. Het lag in de bedoeling om daaromtrent iets uit te werken ter gelegenheid van een Erfgoeddag . Opzoekingen leverden uiteindelijk te weinig op om er iets van te maken.
Toen wij onlangs vernamen dat Professor emeritus John Everaert (Universiteit Gent) heel wat opzoekingswerk had gedaan over emigratie in de 19de eeuw aarzelden we niet om hem te contacteren voor een lezing. Zij ging door op 5 november 2010 in de Sint-Lievenskring te Sint-Lievens-Esse.
Gewoontegetrouw was er heel wat belangstelling. En wat bleek? Professor Everaert had het meer bepaald over het thema dat wij enkele maanden geleden op onze agenda hadden gezet maar noodgedwongen terug moesten afvoeren. Gedurende anderhalf uur vertelde hij ons op boeiende wijze het verhaal van onze landgenoten die in de jaren 1840-1850 hun geluk zochten in Guatemala. De meeste toehoorders hadden er nooit over gehoord. Deze gelukzoekers (al vonden de meesten onder hen er eerder rampspoed, ziekte en dood) dreigden zowaar spoorloos te verdwijnen uit onze collectieve herinnering.
We komen hierop later nog terug in ons tijdschrift met wat meer informatie over de familie van Sint-Lievens-Esse. We kwamen onlangs in contact met een nazaat ervan.